
USA ahhin kan mino kum 10 leng tete a thau luan ngaimi ka hmuh tam chin lengmang tikah tuhnu kum 10 hrawngah overweight (thau luan) kan mino chung in tamtuk dawh kan si.
Theih lo fak , iralring thiam lo nunzia le nu le pa cawnpiaknak thiam lo ruang bik ah kan mino hna tamtuk overweight nih a den dawh in ka hmuh. Thau luan an si ahcun an ngandamnak a tha kho lai lo i sii he hawi an si kho, cun an umkalnak zongah an i harh lai, cun rian an sawh te pawl zongah company le zung hna nih hire ding ah an i harh kho. A ruang cu a leng zohnak hmanh ah a ngandamnak a tha men lai lo tiin a cuangmi nakin a ngandamnak a tha mi (fitness) deuh kha ahopaoh nih an hire lai caah asi.
Siibawi zong ka si lo nain siaherhnak he ka ruahning le ka theihhngalhmi tete kan vun tial.
Zeitindah kan fale te overweight an si lonak caah kan tuah lai?
(1) Juice/Soda dinhter lo ding ( zarhkhat voikhat cu a poi tuk lo kho men). Icecream zong zarkhat ah voihnihnak tam eiter hna lo ding(2) Chip/cockie/muthai tibantuk hi pek hna lo ding ( Zarkhat voikhat pek ahcun a poi lem lai lo)
(3) Pizza , burgers tibantuk hrial ding , cun Buh/pawhmuh(bread) tam tuk eiter lo ding
(4) Cawsa nakin ngasa/arsa ( a vun tel lo) in pek deuh ding. Tisik anhnah (vegie) le thingthei (fruit) deuh eiter hna ding.
(5) Ti fim tampi dinhter ding, cun cawhnuk (fat free ) deuh lawng nikhat ah voihnihnak tam pek lo ding.
(6) A leng ah lamkalpi ( walk) tawn , nu le pa hrim nih fale te he ensitsai (exercise) tuahpi pah tawn siloah pakhat khat cawlcanghnak ah sign up hrim hna ding. Computer lole cellphone hrim nikhat ah nazi 2 nak tam thamter hrim lo ding. Umharnak nih a thihter kho hna lo, khuatu an ruah lai i an thluak a tha deuh kho. Umhar hna sehlaw khuaruah hna seh , cawlcanghnak hna tuah deuh hna seh.
Fale dawt thiam taktak le hmalei caah khuaruah ahcun Chip, soda, a thaumi rawl pawl hi cu a tlawm khawh chung tlawm in pek hna ding. Cun cellphone, Ipad, TV, computer zoh caan zong a tlawm khawh chung tlawm in tuah ding asi. Dawtnak palh ruangah hmailei ah a mithli a tlami siloah a ngandamnak a tha lomi sinak in dawtnak hman ruangah a harmi lam kal hi a tha deuh tuk. Abikin fale te caah ka nun tiin a ruahmi nu le pa hrim cu fale caah hmailei an thatnak asi ahcun an caah a tha lomi paoh cu an tah zongah siseh, an thinhang zongah siseh “No” ti khawh a biapi.Crd-Salai Z T Lian
Leave a Reply